صاحب سران@ کجایید ؟ میراث رفته از دست !
دیوار شرقی شهر سالهاست رفته از دست !
دیوار غربی شهر با برج و برجکی لنگ ! گردیده قطعه قطعه !
اندر جنوب شهرم آن برج و بهره #سنگ$ !مصلوب خفته گشته !
از بهره شمالی یادی ندارم ای دوست !
با بیل+ گشته تخریب یا با کلنگی ای دوست !!
از ارگ و از عمارت , روییده آجر و سنگ !
از قیل و قال و اولو %! سکوت گشته فرهنگ !
@بزرگان شهر
#دیوار
$ مستحکم
% چپاول
+بیل مکانیکی خواه لودر بوده یا ...........
این شعر واره را تقدیم میکنم به بیننده پروپاقرص سیمای جغتای اقای اکبر رحیم پور که به پیشنهاد ایشان بعد از سالها رفتیم سراغ برج و بهره تخریب شده غربی شهر که هنوز هم در هوای بارانی بوی گلش بوی عرق جبین پیشینیان را میدهد! و از برجهای چند گانه فقط دو برج مانده تا ما قد وقواره آنها را با برج میلاد مقایسه کنیم !
گفتنی است این دیوار در فاصله 50 تا صد متری کال بزرگ جغتای به طول تقریبی 500 متر ساخته شده است و دیوار جنوبی هم بطول 450 متر اکنون خیابان کشاورز را تشکیل داده که در دهه 50 بخاطر فرو رفتن خانم بخشدار وقت در گل و شولاب کوچه کنار بهره و عصباتیت بخشدار محترم از گل آلود شدن خانم محترمه با استفاده از بیگاری ملت و قدرت کلنگ تخریب و درختکاری شد! و مابقی دیوار از دروازه جنوبی یا همین چهار راه طبق امروزی تا تقاطع دیوار غربی هم در زمان شهرداری آقای .... با لودر تخریب شد تا کوچه خیابان شود! و مدیریت ایشان عیان شود ! . دیوار شرقی هم بطول تقریبی 500متر در دهه 40 و 50 و اطمینان از سرکوب یاغیان و اشرار توسط مردم سوراخ سوراخ شد تا هوای تازه به داخل قلعه دمیده شود ! از سرنوشت دیواز شمالی بطول 450که هم اکنون خیابان طالقانی مرکزی و غربی را تشکیل میدهد خبری ندارم کی تخریب شده که لازم است محقق ارجمند جناب آقای رحیم پور راجع به آن و تاریخ قلعه بکمک ما بشتابند .در ضمن نارنج قلعه یا همان ارگ حکومتی که بر شهرستانهای امروزی اسفراین , جغتای و جوین بمدت 150 سال استیلا داشته امروزه خیابانهای انقلاب اسلامی و پیروزی را تشکیل میدهند ابعاد این ارگ تقریبا 150 در 140 بوده است .و آخرین برج و باروی باقیمانده آن در سالهای 64-65 بتحریک شهردار وقت !توسط صاحب آن تخریب و تجریب* شد تا کلاس شهر بالا رود ! و هم چند قطعه زمین به بانی این امر خیر تعلق گیرد ! که ظاهرا بعد از تخریب آقای شهردار یادش رفته به وعده اش وفا کند !!.البته ما 50% این روایت را فعلا تایید میکنیم برای تایید نهایی نیاز به تحقیق و تفحص داریم تا شرمنده ملت و خدا نشویم .
* همین تفکیک امروزی یا بعبارتی جریب جریب شدن که معادل یک دهم هکتار یا هزار متر میباشد در این جا برده ایم باب تفعیل تا کنایه از قطعه قطعه شدن باشد !!
نظرات شما عزیزان:
اکبر رحیم 
ساعت14:49---11 اسفند 1392
سلام توضیحات را با عکس و جانمائی برج ها هر چند کیفیت پایین بود ارسال کردم . لذا مجدد تقدیم می شود . اگر ارسال نشد احتمالا حقیر نحوه ارسال را نمی دانم . حال برای رساندن عکس هوائی نمی دانم چکار کنم . پاسخ:علیکم سلام .ممنون از همراهی همیشگی تان .برای ارسال عکس ها اگر حجم انها بیش از یک مگ است ابتدا توسط نرم افزار paint (نقاشی ) ویندوز یا هر نرم افزار دیگری عکس منتخب را باز کنید و گزینه تغییر اندازه (resize) را انتخاب کنید و در سمت راست منوی pixel را تیک بزنید عدد 100 داخل کادر را به مقدار 640 تغییر دهید و ok کنید و صفحه راببندید و ذخیره کنید سپس کافیست داخل ایمیل خودتان شوید و مثل هر ایمیلی ابتدا آدرس ایمیل sijoghatay@chmail.irما را بنویسید و سپس در پایین صفحه سمت چپ کنار گزینه send علامت الصاق یا همون گیره کاغذ را کلیک کنید و ادرس عکسها را که تغییر اندازه داده اید داخل فایلهای کامپیوترتان پیدا کنید و انتخاب کنید اگر چندین عکس است صبر کنید تا میل باری که ظاهر میشود پر شود سپس گزینه الصاق جدیدی باز میشود انتخاب و کار را ادامه دهید پس از الصاق تمامی عکس ها گزینه ارسال send را بزنید و منتظر بمانید بعد از چند دقیقه بسته به سرعت اینترنت پیامی ظاهر میشود که ایمیل شما ارسال شد برای بررسی میتوانید در سمت چپ ایمیلتان با انتخاب سومین گزینه sent ایمیلهای ارسال شده را ملاحظه فرمایید.موفق و کامیاب باشید در سال پیش ببارد فراوان نعمت به پیش و به ریش !!!!
علی اکبر رحیم جغتائی 
ساعت20:16---9 اسفند 1392
بنام خدا
توضیحات مختصر:
1- در حدود سالهای 1175 شمسی الهیار خان قلیچی برج و باروئی به دور قلعه جغتای کشیده و آن را به عنوان قلعه حاکم نشین در کنار قلاع مزینان و آق قلعه مستحکم می نماید .
2- با دقت در فاصله برج ها لازم بذکر است که راهرو 3 الی 5 متری از باروی شهر تا دیوار منازل فاصله بوده تا شبگردها وا سب سواران به راحتی عبور و مرور نمایند .
3-غروب آفتاب درب قلعه بسته و با طلوع خورشید درب قلعه باز می شد و هیچ کوچه یا منفذی به خارج از قلعه وجود نداشت و هنوزقسمت هائی از باروی غرب قلعه سالم است ولی در ضلع شرقی فقط قسمتی از بارو بعنوان دیوار منزل مرحوم برات کشته باقی مانده است و در سالهای اخیر تعدادی روزنه در دیوار قلعه ایجاد شده بود که بعدا بکلی تخریب گردیدند .
4- دربانان موظف به کنترل و شناسائی افراد غریبه و اطلاع آن به سر کشیکبان بودند .
5- در مواقع نا امنی حتی ساکنین روستاهای نزدیک از جمله شهرستانک در قلعه جغتای پناه می گرفتند .
6- برج زور در 7 کیلومتری شمال و برج ابول در 10 کیلومتری شمال غربی و تعدادی برج در جنوب شهر و بر روی تپه ها کاربرد نظامی خود را تا اواخر دوره قاجار برای جلوگیری از حمله تراکمه و دزدان و اشرار حفظ کرده بودند.
7- عکس هوائی مربوط به سال 1345 می باشد لذا در ضلع غربی فقط 5 برج سالم قابل روئیت است که اکنون 2 باب آن باقی مانده است و در ضلع شرقی آثار 4 برج تخریب شده روئیت می شود .
8- نارنج قلعه داری 11 برج و 2 درب ورودی شمالی و جنوبی داشت که آثار 2 برج نیمه تخریب درب ورودی جنوبی تا اوائل تاسیس شهرداری وجود داشت و 2 برج سالم غرب ارگ نیز در اثر اجرای طرح تعریض معبر تخریب شد .
9- ارگ دولتی ( نارنج قلعه ) محل اسکان حاکم و دیوانخانه و امور مالیه بود . همچنین سایر عوامل حکومتی و مستوفیان و در برخی اوقات قشون دولتی در آن محل سکنا داشتند –تاسیسات آن محل شامل انبار ذخائرغله و محل نگهداری .... جمع آوری شده توسط مالیه - زندان - اصطبل احشام حکومتی - حمام خصوصی و . . . که متاسفانه قابل جانمائی در روی نقشه نبود .
10- در مورد تاریخ قدیم و معاصر جغتای و اداب و رسوم و . . . لازم است که بصورت جدی و علمی کار شود. به امید آن روز : علی اکبر رحیم جغتائی
پاسخ:باتشکر از لطف اقای رحیم پور ممنون میشوم اگه عکس هوایی جغتای در سال 45 را برام ایمیل فرمایید چون چندین سال است بدنبال این عکسم .بازهم ممنون
اکبر رحیم 
ساعت21:54---27 بهمن 1392
سلام :با عرض احترام و ادب و تشکر از اقدام بجا و خطیری که در معرفی شهر و شهرستان در ابعاد مختلف بر عهده گرفته و روز به روز بر کمیت و کیفیت آن افزوده می شود صمیمانه تقدیر و سپاسگذاری نمایم ، همچنین لازم دانستم از سرعت عمل و کیفیت کار و بیان نغز و شیرین خاطرات و توضیحات قریب به یقین مطالب بطور ویزه تشکر نمایم . خواسته جنابعالی مطاع و انشاالله بزودی اجمالی از سرگذشت این قلعه تاریخی که در مقاطعی از تاریخ معاصر شهرستان اسفراین - بام و صفی اباد - جوین - فرومد - سرولایت نیشابور در قلمرو و استیلای سیاسی اجتماعی جغتای بوده مستندا به استحضار خوانندگان عزیز برسانم . پاسخ:سپاس بیکران ز التفات و الطفات حضرتعالی! ما منتظریم ای استاد عالی!
|